شاید به نظر برسد که « خانواده » از جمله مفاهیمی است که بسیار روشن بوده برای همگان به آسانی قابل فهم و درک است ؛ اما با مراجعه به منابع گوناگون در میابیم که صاحب نظران و متخصصان تعاریف فراوانی برای آن بیان کرده اند از نظر اسلام ، خانواده به نهادی گفته می شود که با پیوند زناشویی تشکیل شده ، افزون بر زوجین ، شامل فرزندان نیز میگردد . قرآن کریم برای واژه ی خانواده ، از کلمه « اهل » استفاده کرده و آن را برای همسر و فرزندان دختر و پسر به کار برده است .
از جمله مواردی که خدای متعال کلمه اهل را برای خانواده برده ، سوره مبارکه یوسف است که می فرماید :
فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَیْهِ قَالُوا یَا أَیُّهَا الْعَزِیزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ وَجِئْنَا بِبِضَاعَةٍ مُزْجَاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْکَیْلَ وَتَصَدَّقْ عَلَیْنَا إِنَّ اللَّهَ یَجْزِی الْمُتَصَدِّقِینَ ﴿۸۸﴾
پس چون [برادران] بر او وارد شدند گفتند اى عزیز به ما و خانواده ما آسیب رسیده است و سرمایه اى ناچیز آورده ایم بنابراین پیمانه ما را تمام بده و بر ما تصدق کن که خدا صدقه دهندگان را پاداش مى دهد .
یا در جای دیگر می فرماید : ( سوره تحریم ،آیه 6 )
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ عَلَیْها مَلائِکَةٌ غِلاظٌ شِدادٌ لا یَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُونَ ﴿6﴾
ای کسانی که ایمان آورده اید ! خود و خانواده خویش را از آتشی که هیزم آن انسانها و سنگهاست نگه دارید .
همچنین ، در سوره مبارکه هود ، کلمه اهل درباره فرزندان به کار رفته است ؛ در جایی که می فرماید :
حَتَّى إِذَا جَاءَ أَمْرُنَا وَفَارَ التَّنُّورُ قُلْنَا احْمِلْ فِیهَا مِنْ کُلٍّ زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ وَأَهْلَکَ إِلَّا مَنْ سَبَقَ عَلَیْهِ الْقَوْلُ وَمَنْ آمَنَ وَمَا آمَنَ مَعَهُ إِلَّا قَلِیلٌ ﴿۴۰﴾
تا آنگاه که فرمان ما دررسید و تنور فوران کرد فرمودیم در آن [کشتى] از هر حیوانى یک جفت با کسانت مگر کسى که قبلا در باره او سخن رفته است و کسانى که ایمان آورده اند حمل کن و با او جز [عده] اندکى ایمان نیاورده بودند .
استثنا در این آیه نشان می دهد که همسر و فرزند ، جز اهل اند . به همین جهت این دو نفر از اهل نوح استثنا شده اند .
از دیدگاه اسلام ، کلمه « اهل » ، نه تنها درباره ی فرزند پسری ، بلکه درباره ی فرزند دختر نیز بکار رفته است .
بر اساس قرآن کریم در خصوص مریم یادآور می شود که وی از خانواده ی خویش است در جایی می فرماید :
وَاذْکُرْ فِی الْکِتَابِ مَرْیَمَ إِذِ انْتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِهَا مَکَانًا شَرْقِیًّا ﴿۱۶﴾
و در این کتاب از مریم یاد کن آنگاه که از کسان خود در مکانى شرقى به کنارى شتافت .